شعر



ضرب المثل بادنجان دور قاب چين

 





ضرب المثل بادنجان دور قاب چين




داستان ضرب المثل بادنجان دور قاب چين

افراد متملق و چاپلوس را به اين نام و نشان مي­خوانند و بدين وسيله از آنان و رفتار خفت آميزشان به زشتي ياد مي­کنند.

 

اما ريشه­ ي تاريخي آن :
آن­چه که مخصوصا در آشپزان سرخه حصار در زمان ناصرالدين شاه قابل توجه بود و براي شناخت متملقان و چاپلوسان رياکار که در هر عصر و زمان به شکل و هياتي خود نمايي ميکنند آموزندگي داشت، موضوع سبزي پاک کردن و بادنجان دور قاپ چيدن از طرف وزرا و امرا و رجال قوم بود که با اين عمل و رفتار خويش جلافت و بي­مزگي در امر تملق و چاپلوسي را تا حد پستي و دنائت طبع مي­رسانيدند.

 

کسانيکه در امر طبخ و آشپزي مطلقا چيزي نمي­دانستند و کاري از آن­ها ساخته نبود. اين عده که در صدر آن­ها صدر اعظم قرار داشت دو وظيفه­ ي مهم و خطير !! بر عهده داشتند :
يکي آن­که چهار زانو بر زمين بنشينند و مثل خدمه­ هاي آشپزخانه بادنجان را پوست بکنند.
ديگر آن­که اين بادنجان­ها را پس از پخته شدن در دور و اطراف قاب­هاي آش و خورش بچينند.

 

شادروان عبدالله مستوفي مي­نويسد : «من خود عکسي از اين آشپزان ديده ­ام که صدر اعظم مشغول پوست کردن بادنجان، و سايرين هريک به کاري مشغول بودند.» اين آقايان رجال و بزرگان کشور طوري حساب کار را داشتند که بادنجان­ها را موقعي که شاه سري به چادر آن­ها مي­زد به دور قاب مي­چيدند و مخصوصا دقت و سليقه به کار مي­بردند که بادنجان­ها را به طرزي زيبا و شاه پسند دور قاب­ها بچينند تا مسرت خاطر ناصرالدين شاه فراهم آيد و نسبت به مراتب اخلاص و چاکري آن­ها اظهار تفقد و عنايت فرمايد.

 

دکتر فورويه طبيب مخصوص ناصرالدين شاه مي­نويسد: «. اعليحضرت مرا هم دعوت کرد که در اين آشپزان شرکت کنم. من هم اطاعت کردم و در جلوي مقداري بادنجان نشستم و مشغول شدم که اين شغل جديد خود را تا آن­جا که مي­توانم به خوبي انجام دهم. در همين موقع مليجک به شاه گفت بادنجان­هايي که به دست يک نفر فرنگي پوست کنده شود نجس است. شاه امر را به شوخي گذراند و محمد خان پدر مليجک تمام بادنجان­هايي را که من پوست کنده بودم جمع کرد و عمدتا آن­ها را با نوک کارد بر مي­چيد تا دستش به بادنجان­هايي که دست من به آن­ها خورده بود نخورد. بعد بادنجان­ها و سيني و کارد را با خود بيرون برد .»


در هر صورت اصطلاح بادنجان دور قاپ چين از آن تاريخ ناظر بر افراد متملق و چاپلوس گرديده رفته رفته به صورت ضرب المثل درآمده است.






آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

shabshab خبرهای فوری عمران عکس خفن و لو رفته | نیا تو my sweet world rostachehr خلاصه کتاب انگیزش و هیجان محمد پارسا shahr-hekayat my-sabad.com من و کودک من